Hải sản nói chung là món ăn ưa thích của Peter Lam. Nói đúng hơn, mình là “tín đồ” của các loại tôm, cua, cá biển. Trong đó, cua Huỳnh Đế nằm trong danh sách phải ăn. Mình lần đầu biết đến loại cua này cách đây khá lâu ở Quy Nhơn. Vài năm trở lại đây, cua Huỳnh Đế trở nên phổ biến ở HCM do nhu cầu thưởng thức tăng cao và thông tin về loại cua này được giới thiệu ngày càng nhiều hơn.
Ở Việt Nam, Cua Huỳnh Đế phân bố ở các khu vực biển từ Quãng Ngãi cho đến Bình Thuận. Ngư dân đánh bắt ở các khu vực đảo xa như Phú Quý, Lý Sơn,… bằng cách đặt bẫy hoặc lặn bắt. Mình có đọc thông tin thì thấy Cua Huỳnh Đế còn được khai thác ở Úc, Mỹ, Philippine và được gọi bằng các tên như Frog crab, Spanner crab, Curacha crab,…Cua Huỳnh Đế chủ yếu được khai thác trong một mùa từ tháng Giêng đến tháng Tư Âm lịch.
Cua Huỳnh Đế có hình dạng rất khác lạ. Phần đầu và mai cua rất to, có nhiều gai tròn, nhìn giống như con cóc hơn là ếch :). Có đuôi ngắn như tôm và càng cua to nhưng dẹp như con cúm núm. Đặc biệt, Cua Huỳnh Đế có màu đỏ rất nổi bật. Cua Huỳnh đế có trong lượng trung bình tầm 500 gr, cá biệt có những con hơn 1 kg. Mình từng đọc một bài báo giới thiệu cua Huỳnh Đế lớn nhất từng được bán có trọng lượng lên đến…2 kg.
Cái tên Huỳnh(Hoàng) Đế xuất phát từ tương truyền loại cua này là phẩm vật quý dùng để tiến Vua. Cua Huỳnh Đế có giá trị dinh dưỡng rất cao, thịt ngon. Và do sản lượng khan hiếm nên giá trị cũng tăng theo. Giá bán hiện tại vào khoảng 700k cho loại từ 500 gr/kg, có khi lên đến vài triệu đồng tùy vào cân nặng và mùa khai thác.
Thời gian gần đây, các vựa hải sản ở HCM nhập hàng về bán cũng khá nhiều. Vì là tín đồ hải sản, nên ngoài các lần đi du lịch được thưởng thức khá giới hạn, mình quyết định mua về ăn cho “đã”. Ngoài sự khác biệt về hình dáng và màu sắc, cua Huỳnh Đế có hương vị rất ngon. Toàn bộ phần thịt và gạch (chủ yếu là gạch) cua nằm trọn trong mai cua chứ cái đuôi không có thịt. Vì thế, bạn nên ăn những con cua có trọng lượng trên 500 gr thì mới có nhiều thịt, chứ ăn mấy con nhỏ thì rất chán.
Món cua Huỳnh Đế, theo mình ngon nhất chỉ nên chế biến đơn gian bằng cách hấp hoặc luộc để giữ được hương vị gốc của cua. Một trong những lưu ý nữa là để giữ được mùi thơm và độ ngon của cua Huỳnh Đế, bạn chỉ nên hấp/luộc trong khoảng 15 phút. Mỉnh từng ăn 1 con ngoài quán, trải nghiệm rất tệ vì có lẽ người ta luộc kỹ quá dẫn đến thịt cua bị sơ, khô và mất luôn mùi thơm đặc trưng. Ngoài ra, nước chấm cũng góp phần tạo nên hương vị ngon hơn cho món này. Một chén muối tiêu chanh hoặc muối ớt xanh là ổn nhất cho món cua Huỳnh Đế.
Phần gạch cua Huỳnh Đế là ngon nhất, gạch rất rất nhiều, béo ngậy không lẫn với các loại cua hay tôm khác. Một loại cua khác gạch cũng rất ngon là cua đá Cù lao Chàm. Lưu ý là thành phần dinh dưỡng của gạch cua Huỳnh Đế là rất cao nên ăn nhiều sẽ dễ bị say hoặc dị ứng. Con lớn nhất mình từng ăn có trọng lượng lên đến 800 gr. Ăn xong con này mình bị dị ứng nổi ban đỏ hết một ngày chắc do cơ thể không xử lý nổi lượng dinh dưỡng quá cao của gạch cua. Phần thịt cua Huỳnh Đế cũng rất ngon, trắng phau, chắc và ngọt thịt, nhất là không có mùi tanh tanh của cua biển.
Hiện tại mình thấy ngoài các vựa hải sản lớn, mấy vựa hải sản “online” cũng bán cua Huỳnh Đế khá nhiều (có cả hàng đông lạnh) và cho đặt hàng trước, khi có họ sẽ báo. Vì mùa cua Huỳnh Đế khá ngắn nên bạn tranh thủ ăn nghe, không là phải đợi năm sau đấy. Nhớ ăn con to một tí (đừng tiếc tiền vì rất xứng đáng). Và mình khuyên nên ăn con còn sống để cảm nhận được vị tươi ngon của cua cũng như đảm bảo ăn toàn sức khỏe vì các loại hản sản nói chung nên dùng khi tươi sống và chế biến kỹ.
Xem thêm
